เทโลเมียน (Telomian) สุนัขพันธุ์ท้องถิ่น ของชนบทมาเลเซีย ที่ขึ้นชื่อเรื่องการปีนเขา และมักถูกใช้เป็นผู้พิทักษ์สัตว์ป่า เช่น หนูและงูชนิดต่างๆ ซึ่งในปัจจุบัน ไม่เป็นที่ยอมรับจาก สมาคมสุนัขมาเลเซีย แต่เพาะพันธุ์และเลี้ยง ในสหรัฐอเมริกา ส่วนข้อมูลเพิ่มเติม อ่านต่อด้านล่าง
เท-โล-เมียน มักถูกเรียกในประเทศว่า สุนัขกัมปุง (Kampung Dogs) ซึ่งกัมปุงหมายถึงหมู่บ้าน ในภาษามลายู ทำให้คนในมาเลเซีย ไม่ค่อยให้ความสำคัญ และสมาคมสุนัขแถลงการณ์ว่า พวกมันเป็นหมานอกคอก และไม่ถูกยอมรับว่าเป็นสายพันธุ์
เนื่องจากไม่ใช่หมาในเมือง อาศัยอยู่บนถนน และมักถูกมองว่าเป็นสุนัข mongrels ไม่สะอาด ดุร้าย หรือไม่ดีต่อการเลี้ยงดู ทำให้เป็นเหตุผลที่ ชาวมาเลเซียไม่ต้องการ น้องหมาพันธุ์แท้ๆ ของประเทศตนเอง เท่ากับพันธุ์นำเข้า
Telomian ถูกเพาะพันธุ์โดยชาว Orang Asli คนพื้นเมืองหลายเชื้อชาติ ที่อาศัยอยู่ใน คาบสมุทรมาเลเซีย โดยมีจุดประสงค์เพื่อใช้ล่า และป้องกันสัตว์รบกวนในป่า ซึ่งพัฒนาสายพันธุ์ ให้มีอุ้งเท้าแบบพิเศษ ซึ่งในตอนนั้น บุคคลภายนอก ไม่รู้จักหมาสายพันธุ์นี้
จนกระทั่ง มีมานุษยวิทยาชื่อว่า ดร. ออร์วิลล์ เอลเลียต (Dr. Orville Elliot) ค้นพบพวกมันใกล้แม่น้ำเทมส์ และได้ส่งน้องหมา 2 ตัวไปสู่สหรัฐฯ ในปี ค.ศ. 1963 เพื่อศึกษา
ต่อมาเมื่อปี 1973 ผู้เชี่ยวชาญด้านสุนัขชื่อว่า เจ.พี. สก็อตท์ เอลเลียต (J. P. Scott. Elliot ) ได้รับสุนัขอีก 2 ตัว ซึ่งทั้ง 4 ตัวนี้ เป็นบรรพบุรุษของน้องหมาพันธุ์นี้ในสหรัฐฯ [1]
สุนัขพันธุ์นี้พลังล้นหลาม มีนิสัยคล้ายกับ น้องหมาตระกูลเทอร์เรีย แต่หน้าตาเหมือนกับ สุนัขบาเซนจิ หูตั้งตรง หางสั้นโค้งงอ ขนสั้นแนบลำตัว ขาหลังยาวกว่าขาหน้า พบได้หลายสี เช่น ดำ-ขาว, สีแทน-ขาว, สีเซเบิล-ขาว หรือสีเดียวทั้งตัว และมักมีสีเต็มใบหน้า เหมือนกับสวมหน้ากาก ส่วนข้ออื่นมีดังนี้
ที่มา: Telomian Dog (Quick Information) [2]
สุนัขกัมปุง จัดอยู่ในกลุ่มพันธุ์สุนัขหายาก ที่มีข้อมูลราคาไม่แน่ชัด ซึ่งหลายแพลตฟอร์ม อาจว่าอยู่ที่ประมาณ 1,500-2,500 ดอลลาร์ หรือราว 55,000-91,000 บาท และมีโอกาสสูงถึง 3,000 ดอลลาร์ หรือเกินกว่า 1 แสนบาท ส่วนค่าใช้จ่ายอื่นๆ ประมาณการได้ดังนี้
ราชาสุนัขนักล่า
มีขนาดตัวปานกลาง ขายาว ทำให้วิ่งเร็วและว่องไว ล่าได้ทุกสัตว์ แม้กระทั่งงูมีพิษ แมงป่อง และสัตว์ดุร้ายอื่นๆ ซึ่งมีหลายคุณสมบัติ คล้ายกับหมานักล่าจากยุโรปอย่างเทอร์เรีย
มีอุ้งเท้าพิเศษ
อุ้งเท้าของพวกมัน เคลื่อนไหวได้อย่างพิเศษ อีกทั้งยังสามารถถือสิ่งของ ใช้เปิดประตู หรือขึ้นลงบันไดได้เหมือนกับลิง เนื่องจากเดิมทีชาว Orang Asli มักสร้างบ้านบนเสาสูง
ไม่เห่าแต่หอน
น้องหมาพันธุ์นี้ ไม่ชอบส่งเสียงเห่า แต่ชอบหอน หรือร้องโหยหวน เหมือนกับเสียงของหมาป่านิวกินี (New Guinea dog), อินเดียน พาเรียห์ (Indian Pariah), แอฟริกัน บาเซนจิ (African Basenji) และดิงโกออสเตรเลีย (Australian Dingo)
ที่มา: 3 Little-Known Facts About the Telomian [4]
Kampung Dogs เป็นอีกหนึ่งพันธุ์น้องหมาหายาก และเป็นเพียงสายพันธุ์เดียว ที่กำเนิดมาจากมาเลเซีย แต่กลับไม่ถูกยอมรับในประเทศ และอยู่ในฐานะสัตว์เลี้ยง ของคนฝั่งยุโรปและอเมริกา ซึ่งขึ้นชื่อเรื่องความฉลาดแสนรู้ พร้อมฉายา “ราชาสุนัขนักล่าแห่งเอเชีย” ที่มีอุ้งเท้าแสนมหัศจรรย์