สัตว์เลี้ยงสร้างอาชีพ หรือธุรกิจรูปแบบต่าง ๆ ที่คนไทยใช้ประโยชน์จากกลุ่ม สัตว์เลี้ยงในบ้าน อย่าง “ สัตว์เศรษฐกิจ ” สัตว์ที่สามารถทำรายได้ ทำกำไรระยะยาวให้กับคนไทยมาช้านาน และถึงแม้ว่าปัจจุบันจะมีความทันสมัยต่าง ๆ เข้ามา
กลุ่มสัตว์ประเภทนี้ก็ยังมีความสำคัญ และนำพาให้ ตลาดสัตว์เลี้ยงในไทย แข็งแกร่งขึ้นอย่างมาก โดยบทความฉบับนี้ จะมาวิเคราะห์การเติบโตของธุรกิจ และยกตัวอย่างรายชื่อสัตว์สร้างรายได้
ด้วยความที่ประเทศไทยเรานั้น มีวิถีชีวิตที่อยู่คู่กับการเกษตรมานาน มีการใช้ประโยชน์จากกลุ่มสัตว์เศรษฐกิจ มากมายหลายรูปแบบ อาทิเช่น วัว, กระบือ, แพะ, แกะ, ไก่ เป็นต้น ปัจจุบันได้มีเทคโนโลยีเข้ามา แต่คนไทยเราก็ยังคงให้ความสำคัญ คอยใช้ประโยชน์จากกลุ่ม สัตว์เลี้ยงสร้างอาชีพ ประเภทนี้อยู่ เพราะเหล่านี้เป็นปัจจัยสำคัญ ในการสร้างรายได้ให้กับผู้เลี้ยงสัตว์
รวมถึงสร้างระบบเศรษฐกิจให้กับ ธุรกิจสัตว์สวยงาม ให้มีความแข็งแกร่งกว่าประเทศอื่น ๆ โดย “ สัตว์เศรษฐกิจ ” ( Economic Animals ) หมายถึง บรรดากลุ่มสัตว์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ และถูกมนุษย์เลี้ยงดูอย่างดีภายในบ้าน หรือบริเวณรอบ ๆ บ้าน ซึ่งปริมาณของสัตว์ประเภทนี้ มีจำนวนมากจนเกินไป ทำให้ผู้เลี้ยงนำเอามาสร้างรายได้ สร้างกำไรให้กับตนเอง ส่วนใหญ่ถูกพบเห็นนำเอามาแปรรูป อาทิเช่น เนื้อไก่, เนื้อหมู, เนื้อปลา เป็นต้น [1]
อย่างที่รู้กันไปข้างต้นแล้วว่า Economic Animals สามารถสร้างรายได้ สร้างกำไรระยะยาวให้กับผู้เลี้ยงสัตว์ แถมยังเป็นปัจจัยช่วยเร่งระบบเศรษฐกิจ ตลาดขายสัตว์เลี้ยง ภายในประเทศไทยให้เติบโตขึ้นได้ แต่ความสำคัญนอกเหนือจากนี้นั้น มีถึง 3 ประการด้วยกัน รายละเอียดมีดังนี้
วัว : หรือโค สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ เป็น สัตว์เลี้ยงสร้างอาชีพ อันดับ 1 ที่อยู่คู่คนทั่วโลกมานาน โดยวัวสามารถสร้างรายได้หลายรูปแบบ หากเป็นวัวนก จะนิยมใช้น้ำนมในการทำรายได้ แต่หากเป็นวัวเนื้อ จะนิยมใช้เนื้อเป็นรายได้หลัก [2]
กระบือ : หรือควาย ถ้าเป็นกระบือสายพันธุ์ไทย จะเรียกว่า “ ควายปลัก ” จะเน้นใช้แรงงานเป็นหลัก แล้วต่อยอดนำไปแปรรูปเป็นเนื้อสัตว์ ส่วนสายพันธุ์ “ ควายนม ” หรือ “ ควายน้ำ ” จะเน้นให้ผลผลิตเป็นน้ำนมเป็นหลัก [3]
แพะ : กลุ่มสัตว์ที่นิยมเลี้ยงทางแถบภาคใต้ แต่สายพันธุ์พื้นเมืองในไทย ค่อนข้างให้น้ำนมน้อย จึงมีการสั่งนำเข้าแพะจากต่างประเทศ เพื่อเพิ่มจำนวนน้ำนมให้เยอะขึ้น
จากการวิเคราะห์การเติบโตของธุรกิจ ได้พบข้อมูลว่า ธุรกิจเกี่ยวกับ สัตว์เลี้ยงสร้างอาชีพ มีอัตราการเติบโตแบบก้าวกระโดด กราฟรายได้พุ่งสูงแบบฉุดไม่อยู่ นั่นก็เพราะได้รับอิทธิพล จากกลุ่มคนที่เลี้ยงสัตว์ให้เป็นลูก ได้ยกระดับให้ สัตว์เลี้ยงฮิตในไทย ที่มีความสำคัญต่อชีวิต
จนกระทั่งได้มีการสร้างคอนเทนต์ สร้างอาชีพอย่างต่อเนื่อง โดยการจัดตั้งธุรกิจเกี่ยวกับสัตว์ ข้อมูลเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2024 พบว่า กิจการเกี่ยวกับสัตว์มีจำนวน 5,009 ราย มีการจดทุนทะเบียนรวม 98,797.54 ล้านบาท ซึ่งแบ่งเป็นกิจการฟาร์มสัตว์ 1,233 ราย ด้วยทุนทั้งสิ้น 11,965.51 ล้านบาท, กิจการเกี่ยวกับอาหาร ของเล่นสัตว์เลี้ยง 2,138 ราย ด้วยทุนทั้งสิ้น 80,443.67 ล้านบาท
และกิจการเกี่ยวกับการบริการ การดูแลสัตว์ 1,638 ราย ด้วยทุนทั้งสิ้น 6,388.36 ล้านบาท ซึ่งการลงทุนกิจการเกี่ยวกับสัตว์ ส่วนใหญ่นักลงทุนเป็นชาวไทย 93,464.62 ล้านบาท คิดออกมาเป็นเปอร์เซ็นต์ 94.60% ส่วนที่เหลือเป็นนักลงทุนต่างชาติ [4]
ไก่ : กลุ่มสัตว์ปีกมีต้นทุนไม่สูง แต่เป็นสัตว์เศรษฐกิจเบอร์ต้น ๆ ที่สร้างรายได้เข้ากระเป๋าต่อเนื่อง ทั้งนี้ ผลิตภัณฑ์จากไก่ คือ เนื้อไก่ และไข่ไก่ ซึ่งส่วนนี้เป็นรายได้หลักให้กับผู้เลี้ยงไก่
เป็ด : สัตว์ท้องถิ่นที่อยู่กับคนไทยมาช้านาน ประเทศไทยนิยมนำเข้าเป็ดมา 2 สายพันธุ์ โดยรายได้หลักจากเป็ด คือ เนื้อเป็ด และไข่เป็ด ส่วนใหญ่ไข่เป็ดที่มีเปลือกหนา จะมีราคาสูงมากในตลาด เป็นต้น
สำหรับตลาดของธุรกิจสัตว์เลี้ยงต่าง ๆ นอกเหนือจากกิจการของสัตว์เศรษฐกิจแล้ว ยังมีกิจการรูปแบบ สัตว์เลี้ยงสร้างอาชีพ อื่น ๆ อีก ที่ทำกราฟพุ่งในระบบเศรษฐกิจของไทย ปี 2019 โดยเจ้าของธุรกิจสามารถรับรายได้ บวกกำไรระยะยาวมาตั้งแต่เริ่มเปิดร้าน ซึ่งรายละเอียดมีดังนี้
สัตว์เลี้ยงในบ้านหลากหลายสายพันธุ์ ที่อยู่คู่บ้านคู่เมืองกับคนไทยมานาน เป็นได้ทั้งสัตว์เลี้ยง และสัตว์สร้างเงิน สร้างกำไรระยะยาวให้กับผู้เลี้ยง ทั้งกลุ่มทำกิจการในเมืองใหญ่ และกลุ่มทำกิจการในรูปแบบของเกษตรกร