กัปปะ (Kappa) เป็นสิ่งมีชีวิต ที่ปรากฏในตำนานพื้นบ้าน ของญี่ปุ่นมาช้านาน คำว่า “กัปปะ” แปลว่า “ลูกแม่น้ำ” หรือ “เด็กแม่น้ำ” ซึ่งชี้ให้เห็นถึง ถิ่นอาศัยของพวกมัน ที่อยู่ตามแม่น้ำ ลำธาร หรือแหล่งน้ำ กัปปะเป็นที่รู้จัก ทั้งในฐานะที่เป็นตัวละครลึกลับ และชอบเล่นพิเรนทร์ ตำนานเกี่ยวกับกัปปะ มีหลากหลายและเปลี่ยนแปลงไปตามภูมิภาค แต่สิ่งที่สอดคล้องกัน คือกัปปะมีนิสัยซุกซน และมีความอันตรายเหมือนกัน
กัปปะ (Kappa) ในยุคปัจจุบัน ได้กลายเป็นส่วนหนึ่ง ของวัฒนธรรมป๊อปของญี่ปุ่น ปรากฏในหนังสือการ์ตูน (มังงะ) ภาพยนตร์ และสื่ออื่นๆ โดยมักถูกนำเสนอในภาพลักษณ์ ที่น่ารักและตลก มากกว่าจะเป็นสิ่งมีชีวิต ที่น่ากลัวเหมือนในอดีต ตัวอย่างเช่น ในการ์ตูนญี่ปุ่นอย่าง “คัปปะ โนะ ไคคาตะ” (Kappa no Kaikata) กัปปะกลายเป็นสัตว์เลี้ยง ที่มีนิสัยแปลกๆ หรือในเกมอย่าง Pokémon ก็มีตัวละครที่ได้รับแรงบันดาลใจ จากกัปปะ เช่น โกลแด็ค (Golduck)
การนำเสนอของกัปปะ ในสื่อสมัยใหม่ เป็นตัวอย่างของการปรับเปลี่ยน ความเชื่อโบราณให้เข้ากับยุคสมัยใหม่ ทำให้กัปปะยังคงมีบทบาท ในวัฒนธรรมญี่ปุ่นอย่างยาวนาน
กัปปะมีขนาดเล็ก สูงประมาณเด็กโตหรือน้อยกว่านั้น ร่างกายมีความเพรียว คล้ายมนุษย์ผสมกับสัตว์ โดยทั่วไปแล้วสูงไม่เกิน 150 เซนติเมตร มีผิวหนังสีเขียว บางครั้งผิวหนังของมัน ถูกอธิบายว่าเป็นเกล็ด คล้ายกับปลา หรือบางเรื่องเล่ากล่าวว่า ผิวของมันเป็นผิวที่เหนียวและลื่น คล้ายกับสัตว์ที่อยู่ในน้ำ มีเปลือกแข็งคล้ายเต่า อยู่ด้านหลัง ซึ่งเชื่อว่าเปลือกนี้ช่วยปกป้องตัวมัน จากการถูกโจมตี นอกจากนี้ เปลือกหลังยังเป็นเครื่องหมายสำคัญที่ทำให้กัปปะ มีความคล้ายคลึงกับ เต่า อีกด้วย
บนหัว จะมีลักษณะเหมือนจานเว้าลึก เล่ากันว่าจานบนหัวนั้น เป็นที่เก็บน้ำ และเป็นแหล่งพลังงานของกัปปะ หากน้ำหกออกไป มันจะอ่อนแอ และไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ มีมือและเท้าที่มีลักษณะคล้ายครีบ และเล็บยาว ซึ่งเป็นลักษณะที่เหมาะสม สำหรับการว่ายน้ำ มือของมันยังมีนิ้วที่ยาว และมีพังผืดระหว่างนิ้ว ทำให้กัปปะสามารถเคลื่อนที่ในน้ำ ได้อย่างรวดเร็ว
ที่มา: “ คัปปะ ” [1]
กัปปะมักอาศัยอยู่ตามแหล่งน้ำเช่น แม่น้ำ ลำธาร หนองน้ำ หรือบ่อน้ำ พวกมันเชื่อว่ามีความสัมพันธ์ลึกซึ้งกับน้ำ ซึ่งเป็นทั้งแหล่งที่อยู่อาศัย และแหล่งพลังงานสำคัญ บางตำนานเล่าว่า กัปปะจะออกมาจากที่ซ่อนในน้ำ เฉพาะช่วงที่อากาศร้อน หรือเมื่อมีคนเข้าใกล้แหล่งน้ำ ที่พวกมันอาศัยอยู่
กัปปะ เป็นสิ่งมีชีวิตลี้ลับ ที่มีบทบาทสำคัญในตำนาน และความเชื่อของชาวญี่ปุ่น มาเป็นเวลาหลายร้อยปี ตำนานและความเชื่อ เกี่ยวกับกัปปะ สะท้อนถึงความกลัว และการเคารพต่อธรรมชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแหล่งน้ำ เช่น แม่น้ำ ลำธาร และบ่อน้ำ ความเชื่อเหล่านี้ยังสะท้อนให้เห็นถึงการป้องกัน และเตือนภัย ต่อสิ่งที่อาจเป็นอันตรายต่อชีวิต ความเชื่อเกี่ยวกับกัปปะมีหลายด้าน ตั้งแต่บทบาทในความเชื่อทางศาสนา ไปจนถึงการเป็นสัญลักษณ์ในวัฒนธรรมสมัยใหม่
ที่มา: “Kappa (folklore)” [2]
ในหลายพื้นที่ของญี่ปุ่น กัปปะถูกใช้เป็นมาสคอต หรือสัญลักษณ์ ในการส่งเสริมการท่องเที่ยว บางเมืองที่มีแหล่งน้ำ หรือแม่น้ำจะสร้างรูปปั้นกัปปะ และจัดเทศกาลที่เกี่ยวข้องกับกัปปะ เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยว เช่น ในเมือง โทโน จังหวัดอิวาเตะ ซึ่งเป็นเมืองที่มีชื่อเสียง เกี่ยวกับเรื่องเล่าของกัปปะ มีการสร้างรูปปั้น และจัดกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับกัปปะ เพื่อให้ผู้คนมาเยี่ยมชม และศึกษา เกี่ยวกับตำนานท้องถิ่น [3]
สรุป กัปปะ ความเชื่อและบทบาท ในวัฒนธรรมญี่ปุ่น มีความหลากหลาย แตกต่างกันออกไป กัปปะไม่ได้เป็นเพียง สิ่งมีชีวิตในตำนานที่น่ากลัว แต่ยังเป็นตัวแทนของการเตือน ให้มนุษย์เคารพ และรักษาสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะแหล่งน้ำ นอกจากนี้ การที่กัปปะยังคงมีบทบาท ในวัฒนธรรม และการท่องเที่ยวในปัจจุบัน แสดงให้เห็นถึงความสามารถ ของชาวญี่ปุ่น ในการรักษา และปรับปรุงตำนานโบราณ ให้เข้ากับสมัยใหม่ในปัจจุบัน