สัตว์ป่าคุ้มครอง บัญชีรายชื่อสัตว์ป่าประเภทต่าง ๆ ที่ถูกกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมคุ้มครอง เพื่อไม่ให้จำนวนลดน้อยลงหายไปจากธรรมชาติ โดยบล็อกนี้ได้นำข้อมูลมาให้ทำความรู้จัก และทำความเข้าใจเกี่ยวกับ สัตว์ป่าตัวใหญ่ ที่สามารถเลี้ยงในประเทศไทยได้ ตามด้วยภาพรวมของกฎหมายคุ้มครองสัตว์
เริ่มด้วยสัตว์ป่าถูกคุ้มครองมีความหมายที่เข้าใจง่าย ๆ ว่า กลุ่มสัตว์ป่าที่ถูกการอนุรักษ์ ตามประกาศของบัญชีรายชื่อกฎกระทรวง ซึ่งได้กำหนดสัตว์ป่าโดนคุ้มครองบางประเภท ให้เป็นสัตว์ที่ถูกการคุ้มครองปี พ.ศ. 2546 เนื่องจาก Wild Animals ประเภทต่าง ๆ มีความสำคัญต่อระบบนิเวศธรรมชาติ
และเพื่อไม่ให้ธรรมชาติ หรือระบบนิเวศเสียสมดุล จึงมีการคุ้มครอง สัตว์สงวนล่าสุด เอาไว้ เพื่อไม่ให้ปริมาณลดจำนวนน้อยลง หรือถูกภัยคุกคามจากมนุษย์ แต่กรณีของ Wild Animals บางประเภทสามารถเลี้ยงในไทยได้ แต่จะต้องมีใบอนุญาตอย่างถูกต้อง [1]
ว่ากันด้วยข้อห้าม และข้อบังคับบางประการเกี่ยวกับสัตว์ป่า เป็นข้อห้ามจากพระราชบัญญัติ สำหรับคนที่อยากคิดจะครอบครอง โดยข้อห้ามเป็นการห้ามไม่ให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ที่คนส่วนใหญ่คิดว่าเป็นเรื่องที่ไม่ควรทำ ซึ่งข้อห้ามสำหรับคนที่คิดอยากครอบครอง สัตว์ป่าตัวเล็ก มีดังนี้
สำหรับสัตว์ป่าที่ได้รับการคุ้มครอง สามารถแบ่งออกมาได้ทั้งหมด 7 ประเภทด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 201 ชนิด, นก 952 อย่าง, สัตว์เลื้อยคลาน 91 ชนิด, สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 12 อย่าง, แมลง 20 ชนิด, ปลา 14 อย่าง และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 12 ชนิด เป็นต้น โดยบัญชีรายชื่อของ สัตว์ป่าใกล้สูญพันธุ์ ที่ได้รับการคุ้มครอง แถมยังสามารถเลี้ยงในประเทศไทยได้ มีดังนี้
ไก่ป่า : หรือไก่เถื่อน พบการกระจายพันธุ์ตั้งแต่อินเดีย ไปจนถึงเวียดนาม และประเทศจีนตอนใต้ ในไทยพบไก่ป่า 2 ประเภทย่อย ได้แก่ ไก่ป่าตุ้มหูขาว และไก่ป่าตุ้มหูแดง จัดว่าไก่ป่านิยมเลี้ยงกันเป็น “ สัตว์เศรษฐกิจ ” ที่สร้างรายได้ให้กับผู้เลี้ยง [2]
เป็ดหงส์ : สัตว์ปีกจำพวกเป็ด จัดว่าเป็นเป็ดป่าขนาดใหญ่ มีรูปร่างประมาณ 765 เซนติเมตร มีถิ่นการแพร่กระจายอย่างกว้างขวาง มักมีพฤติกรรมอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ประมาณ 4 – 10 ตัว ทั้งนี้ ในประเทศไทยถือว่าเป็น นกสายพันธุ์หายาก มาก ๆ และยังใกล้สูญพันธุ์อีกด้วย [3]
ในส่วนของความแตกต่างระหว่าง สัตว์ป่าคุ้มครอง VS สัตว์สงวนนั้น 2 ประเภทนี้มีจุดประสงค์หลัก ๆ ที่ไม่เหมือนกัน เพราะกลุ่มสัตว์สงวนจะทำการอนุรักษ์ไว้ เพื่อจำนวนประชากรสัตว์ใกล้สูญพันธุ์เต็มที จึงได้มีกฎหมายที่เคร่งครัด มาคอยควบคุมดูแลบัญชีรายชื่อ สัตว์สงวนในไทย 19 ชนิด
เพื่อไม่ให้มีคนลักลอบล่า ค้า ขาย ครอบครอง ส่วนสัตว์ป่าที่โดนคุ้มครอง จะมีสัตว์บางชนิดที่สามารถครอบครอง หรือเลี้ยงในบ้านได้ แต่อาจจะต้องขอใบอนุญาตเลี้ยงที่ถูกกฎหมาย อีกทั้งสัตว์ป่าที่โดนคุ้มครองนั้น คุ้มครองไว้เพื่อไม่ให้ระบบนิเวศทางธรรมชาติเสียสมดุลนั่นเอง
จระเข้น้ำเค็ม : จระเข้น้ำกร่อย จระเข้ทองหลาง หรือไอ้เคี่ยม สัตว์เลื้อยคลานขนาดใหญ่ ติดบัญชีแดงของ IUCN เนื่องจากเป็น สัตว์โลกตัวใหญ่ ที่มีความเสี่ยงต่ำต่อการสูญพันธุ์ แต่ก่อนพวกมันถูกล่าเพื่อเอาหนังไปแปรรูป และยังเสี่ยงจะถูกล่าอย่างผิดกฎหมาย ทั้งนี้ จระเข้น้ำเค็มยังเป็นจระเข้ 1 ใน 3 ที่เป็น สัตว์พบในไทย อีก 2 ชนิด ได้แก่ จระเข้น้ำจืด และตะโขง [4]
กบทูด : กบภูเขา หรือเขียดแลว กบขนาดใหญ่ที่สุดที่พบในประเทศไทย มักอาศัยอยู่บริเวณภูเขาสูง ตามลำห้วยป่าดิบเฉพาะแห้ง ส่วนใหญ่จะพบที่ภาคตะวันตกของไทย ปัจจุบันกบทูดถือว่าเป็น สัตว์หายากในไทย ชนิดหนึ่ง เนื่องจากสภาพแวดล้อม รวมถึงถิ่นที่อยู่อาศัยเปลี่ยนไป ส่วนใหญ่คนที่เลี้ยงมักจะเลี้ยงให้เป็น “ สัตว์เศรษฐกิจ ” เพื่อเพาะขายออกตลาด [5]
หากพูดถึงภาพรวมเกี่ยวกับกฎหมายการละเมิด สัตว์ป่าคุ้มครอง มีการเลี้ยงไว้โดยที่ไม่ขอใบอนุญาต ปัจจุบันการละเมิดมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ สังเกตได้จากหน้าจอโทรทัศน์ที่มีการนำเสนอข่าว
ซึ่งการครอบครองสัตว์ป่านั้น มีทั้งคนที่ขอใบอนุญาต ไม่ได้ขอใบอนุญาต บางคนก็เลือกครอบครองสัตว์ป่า ชนิดที่ห้ามเลี้ยงได้ในไทย บลา ๆ เหล่านี้ทำให้เกิดการตั้งคำถาม มีความสงสัยมากมายว่า กฎหมายคุ้มครองสัตว์ในไทย ยังมีความเข้มแข็งอยู่หรือไม่อย่างไร
บัญชีรายชื่อของสัตว์ป่าที่ถูกคุ้มครอง 4 รายชื่อข้างต้น เป็นรายชื่อที่สามารถครอบครอง หรือเลี้ยงภายในบ้านได้ แต่จะต้องขอใบอนุญาตเลี้ยงที่ถูกกฎหมายก่อน หากคุณมีรสนิยมชอบสัตว์ป่า หรือของป่า แนะว่าให้ศึกษาข้อมูลมาให้ดีก่อน และจะต้องทำตามข้อบังคับด้วย
