สัตว์น้ำ สิ่งมีชีวิตที่มีบทบาทสำคัญ เพราะเป็นแหล่งโปรตีนหลักให้กับมนุษย์ แถมยังคอยสร้างสายใยอาหาร ในระบบนิเวศทางน้ำต่าง ๆ ทั้งในทะเลน้ำกร่อย และน้ำจืด ถือว่าพวกมันมีความหลากหลาย ที่แตกต่างไปจากสิ่งมีชีวิตจำพวก สัตว์ปีก อย่างไก่ เป็ด ห่าน รวมไปถึงสัตว์บก และสัตว์กึ่งน้ำ นั่นก็เพราะ พวกมันจะต้องอยู่อาศัยในแหล่งน้ำตลอดช่วงชีวิต
“ สัตว์ในน้ำ ” หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่อยู่อาศัยในน้ำ หรือมีวงจรชีวิตอยู่ในน้ำ และอยู่อาศัยบริเวณที่น้ำท่วมถึงไม่ว่าจะเป็น กุ้ง, ปลา, หอย, แมงดาทะเล, จระเข้, ตะพาบ, ปลิงทะเล, สาหร่ายทะเล บลา ๆ นอกเหนือจากนี้ ยังรวมไปถึงสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม อย่าง หินปะการัง ฟองน้ำ หรือกัลปังหา [1]
ทั้งนี้ สัตว์ในน้ำมีลักษณะเด่น ได้แก่ มีครีบแบบคู่ และไม่มีคู่ เพื่อช่วยในการว่ายน้ำ ส่วนแขนขาจะเป็นพังผืด เพื่อใช้เป็นไม้พายสำหรับว่ายน้ำ เป็นต้น อย่างไรก็ตาม สัตว์ในน้ำได้ถูกแบ่งชนิดมาออกมา 2 ชนิดใหญ่ รายละเอียดมีดังนี้
ที่มา: WIKIPEDIA – Aquatic Animal [2]
ว่าด้วยการบริโภคผลิตภัณฑ์ จากสัตว์ในน้ำของมนุษย์ อัตรามันเพิ่มขึ้นกว่าที่เคยเป็นมา ในปัจจุบัน สัตว์น้ำ ถือเป็นแหล่งโปรตีนหลักของมนุษย์ คาดว่าความต้องการบริโภคจะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อตอบสนองความต้องการนี้ อีกทั้งยังคาดการณ์กันอีกว่า ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ในน้ำ อาจจะต้องมีปริมาณมากขึ้นเป็น 2 เท่า ภายในปี 2050 โดยการเติบโตส่วนใหญ่แล้ว มาจากการที่มนุษย์เพาะเลี้ยงสัตว์ในน้ำ
อย่างไรก็ตาม หากพูดถึงความสำคัญแบบรวบรัด สัตว์ในน้ำมีความสำคัญทั้งด้านสิ่งแวดล้อม และมนุษย์โดยตรง อย่างสิ่งแวดล้อมพวกมันก็เป็นตัวบ่งชี้ชนิดพันธุ์ บ่งชี้สภาพน้ำ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ส่วนความสำคัญต่อมนุษย์นั้น สัตว์ในน้ำก็ถือเป็นแหล่งอาหาร อาทิเช่น อาหารทะเล เป็นวัตถุดิบอาหารสัตว์ ผลิตภัณฑ์ยาอย่างน้ำมันปลา เป็นต้น
กุ้งมังกร : หรือชื่อ “ กุ้งหนามใหญ่ ” กับ “ กุ้งหัวโขน ” สัตว์ในน้ำจำพวกกุ้ง ถือเป็นกุ้งขนาดใหญ่ที่มนุษย์นิยมบริโภค เช่นเดียวกับล็อบสเตอร์ สามารถบริโภคได้ทั้งสด และรูปแบบที่ผ่านการทำอาหารมาแล้ว ทั้งนี้ ประเทศที่ประสบความสำเร็จ ในการเพาะกุ้งมังกรให้เป็น สัตว์เศรษฐกิจ ได้แก่ ประเทศญี่ปุ่น และทวีปแอฟริกา [3]
แมงกะพรุน : สัตว์ในน้ำมีพิษ ทั้งแบบมีพิษรุนแรงน้อยถึงมาก ถ้าตามข้อเท็จจริงของ เรื่องจริงแมงกะพรุน แล้ว แมงกะพรุนมีชนิดพันธุ์กว่า 30,000 ชนิด แต่มีชนิดพันธุ์ที่รู้จักกันเพียง 2,000 ชนิด อีกทั้งชนิดพันธุ์ที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ มีทั้งหมด 70 ชนิด โดยแมงกะพรุนที่กินได้ คือ แมงกะพรุนหนัง, แมงกะพรุนจาน, แมงกะพรุนลอดช่อง และแมงกะพรุนหอม
ข้อเท็จจริงน่าสนใจของ สัตว์น้ำ ล้วนเป็นเรื่องจริงน่ารู้เกี่ยวกับ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยในน้ำเป็นส่วนใหญ่ โดยข้อเท็จจริงที่น่าสนใจ มีรายละเอียดดังนี้
ม้าน้ำ : กลุ่มปลากระดูกแข็ง เป็นปลาที่มนุษย์นิยมนำมาทำเป็นยาจีน ตามตำราแพทย์แบบจีนแท้ พวกเขาเชื่อว่า ยาจีนที่ทำจากม้าน้ำ จะช่วยบำรุงกำลัง และเสริมสร้างสมรรถะภาพทางเพศ โดยประชากรชาวจีนจะนำไปตากแห้ง และขายม้าน้ำรูปแบบชั่งน้ำหนักในตลาด ทำให้ปี ๆ หนึ่ง ม้าน้ำถูกจับเป็นจำนวนมาก อีกทั้งยังจับพวกมันไปทำเป็นเครื่องประดับอีกด้วย [4]
ดาวทะเล : หรือปลาดาว ปัจจุบันพบชนิดปลาดาวประมาณ 1,800 ชนิด สามารถพบอยู่ในทะเลทั่วโลก ทั้งมหาสมุทรอินเดีย มหาสมุทรแอตแลนติก มหาสมุทรแปซิฟิก รวมถึงเขตขั้วโลกอย่างแอนตาร์กติกา และมหาสมุทรอาร์กติก ทั้งนี้ ดาวทะเลมีความสัมพันธ์ต่อมนุษย์ ในแง่การเป็นเครื่องประดับ ของตกแต่งบ้าน ของสวยงามพกพา เป็นต้น [5]
สัตว์ในน้ำมีอะไรบ้าง : ได้แก่ แมลงน้ำ, เต่า, ฟองน้ำ, สาหร่าย, แพลงก์ตอน, ปลา, ปู, กุ้ง, หอย, วาฬ, พะยูน, ดอกไม้ทะเล, ปะการัง, พันธุ์ไม้น้ำ บลา ๆ
สัตว์ในน้ำมีกี่ชนิด : นักสำรวจมีการประเมินมาแล้วว่า สัตว์น้ำ กับพืชในมหาสมุทร มีอยู่ประมาณ 2.2 ล้านสายพันธุ์ ส่วนอีก 250,000 สายพันธุ์ เป็นชนิดที่ยังไม่มีการตั้งชื่อ
สัตว์ในน้ำที่ไม่ใช่ปลา มีอะไรบ้าง : ไม่ว่าจะเป็น วาฬ โลมา รวมถึงพะยูน กลุ่มสัตว์ในน้ำจำพวกเลี้ยงลูกด้วยนม
ดาวทะเลเป็นปลาหรือไม่ : ปลาดาว หรือดาวทะเล ไม่ใช่สัตว์จำพวกปลา แต่เป็นสัตว์ประเภทเอไคโนเดิร์ม หมายถึง สัตว์มีผิวหนังเป็นหนาม เป็นต้น
สัตว์ที่อยู่อาศัยแค่ในน้ำ สัตว์ที่มีวงจรชีวิตกับน้ำซะเป็นส่วนใหญ่ อย่าง “ สัตว์ในน้ำ ” ไม่ว่าจะเป็น ปลาดาว, ม้าน้ำ, กุ้ง, หอย, ปลา, แมงกะพรุน บลา ๆ เหล่านี้ต่างเป็นสัตว์ที่มีความสำคัญ ทั้งการเป็นตัวบ่งชี้ระบบนิเวศทางน้ำ และเป็นแหล่งโปรตีนสำหรับมนุษย์
