ความพิเศษ ผีเสื้อ พันธุ์โพลิเทส

ผีเสื้อ พันธุ์โพลิเทส

ผีเสื้อ พันธุ์โพลิเทส (Papilio polytes) หรือที่รู้จักในชื่อสามัญว่า Common Mormon เป็นหนึ่งในผีเสื้อ ที่สะท้อนถึงความงดงาม ของธรรมชาติ ได้อย่างสมบูรณ์แบบ ด้วยรูปร่าง ลวดลาย และพฤติกรรม มันจึงกลายเป็นสัญลักษณ์ ของความหลากหลาย ทางชีวภาพ ในภูมิภาคเอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศไทย

ลักษณะของ ผีเสื้อ พันธุ์โพลิเทส

ผีเสื้อ พันธุ์โพลิเทส มีความโดดเด่น ในเรื่องสีสัน และลวดลายของปีก ซึ่งมีความแตกต่าง ระหว่างเพศผู้ และเพศเมียอย่างชัดเจน (Sexual Dimorphism)

เพศผู้

  • มีปีกสีดำสนิท ประดับด้วยลวดลายจุด หรือแถบสีขาว ที่ปีกหลัง
  • ลักษณะโดยรวมเรียบง่าย แต่สง่างาม

เพศเมีย

  • มีความหลากหลาย ในรูปแบบของปีก (Polymorphism) โดยบางรูปแบบเลียนแบบ ผีเสื้อพิษ เช่น ผีเสื้อปีกส้ม เพื่อหลอกลวงผู้ล่า และสามารถเปลี่ยนแปลง ตามแต่ละพื้นที่ ที่มันอาศัยอยู่ แสดงให้เห็นถึงศักยภาพ ของการปรับตัวในธรรมชาติ ที่หลากหลายอย่างน่าทึ่ง [1]
  • สีสันของปีก มักจะเข้มขึ้น หรือมีลวดลาย คล้ายผีเสื้อพิษ เช่น จุดแดง หรือแถบสีขาวที่โดดเด่น รวมถึงการผสมผสาน ระหว่างเฉดสี ที่หลอกตา เพื่อป้องกันตัวเอง จากอันตราย ได้อย่างชาญฉลาด

 วงจรชีวิต ของผีเสื้อโพลิเทส

วงจรชีวิต ของผีเสื้อโพลิเทส เหมือนกันกับ ผีเสื้อยูลิสเซส และเช่นเดียวกัน กับผีเสื้อส่วนใหญ่ โดยมีวงจรชีวิต ที่ประกอบด้วย 4 ระยะ คือ

  1. ไข่ : ตัวเมียวางไข่ บนพืชอาหารของตัวหนอน อย่างเช่น ต้นมะกรูด มะนาว และพืชในวงศ์ Rutaceae
  2. ตัวหนอน (Caterpillar) : ในระยะแรก ตัวหนอนมีสีคล้ายมูลนก เพื่อพรางตัวจากผู้ล่า เมื่อโตขึ้น จะเปลี่ยนเป็นสีเขียวสด พร้อมแถบสีขาว เพื่อกลมกลืนกับใบไม้
  3. ดักแด้ (Pupa) : ตัวดักแด้มีลักษณะ คล้ายกิ่งไม้ เพื่อซ่อนตัว
  4. ผีเสื้อเต็มวัย (Adult) : หลังจากฟักออกจากดักแด้ ผีเสื้อจะพร้อมบินหาอาหาร และผสมพันธุ์

พฤติกรรม และถิ่นที่อยู่

ผีเสื้อโพลิเทสพบได้ ในป่าดิบชื้น ป่าโปร่ง สวนผลไม้ และพื้นที่เกษตรกรรม ที่มีพืชอาหารของตัวหนอน พวกมันมีพฤติกรรม ที่น่าสนใจ ได้แก่

  • การเลียนแบบ (Mimicry) : เพศเมียเลียนแบบผีเสื้อพิษ เพื่อป้องกันตัวเองจากผู้ล่า ซึ่งเป็นตัวอย่าง ของการปรับตัว ทางวิวัฒนาการที่น่าทึ่ง [2]
  • การหาอาหาร : ผีเสื้อโพลิเทสเป็นผีเสื้อที่บินเร็ว มักหาอาหารจากดอกไม้ อาทิเช่น ดอกเข็ม ดอกชบา และดอกไม้อื่น ๆ ที่มีน้ำหวาน
  • การผสมพันธุ์ : เพศผู้มักบินสำรวจพื้นที่ เพื่อหาเพศเมีย จากนั้นตัวผู้จะแสดงพฤติกรรม การดื่มน้ำจากแอ่งน้ำ ขอบลำธาร การดื่มน้ำจากแอ่งน้ำ จะทำให้ตัวผู้ได้รับโซเดียม และแอมโมเนีย ซึ่งพวกมันจะส่งต่อ ไปยังตัวเมียผ่านทางสเปิร์ม การบริโภคโซเดียม และแอมโมเนีย จะช่วยเพิ่มความสำเร็จ ในการสืบพันธุ์ของตัวผู้ 

ความสำคัญของ ผีเสื้อโพลิเทส ต่อระบบนิเวศ

ผีเสื้อ พันธุ์โพลิเทส

ผีเสื้อโพลิเทส มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่ง ในการช่วยผสมเกสร ให้กับพืชหลากหลายชนิด โดยเฉพาะพืช ที่มีดอกขนาดเล็ก และต้องการความละเอียด ในการผสมเกสร การดำรงอยู่ของพวกมัน ยังทำหน้าที่เป็นตัวชี้วัด ถึงความสมบูรณ์ และความสมดุล ของระบบนิเวศ โดยรวม เนื่องจากผีเสื้อชนิดนี้ ต้องพึ่งพาแหล่งอาหาร ที่อุดมสมบูรณ์

รวมถึงสภาพแวดล้อม ที่เอื้อต่อการเจริญเติบโต และการขยายพันธุ์ ของพวกมัน การสูญเสียความสมดุล ในถิ่นที่อยู่อาศัย อาจส่งผลกระทบ ต่อประชากรของผีเสื้อ และสะท้อนถึงความเปลี่ยนแปลง ในระบบนิเวศอย่างชัดเจน

การวิจัยเกี่ยวกับผีเสื้อโพลิเทส

ผีเสื้อโพลิเทสเป็นหัวข้อวิจัย ที่น่าสนใจ สำหรับนักกีฏวิทยา และนักอนุรักษ์ธรรมชาติ เนื่องจากพฤติกรรม การเลียนแบบ (Mimicry) รวมถึงความสามารถ ในการปรับตัว เข้ากับสภาพแวดล้อมต่าง ๆ 

การศึกษาพันธุกรรม และพฤติกรรมของผีเสื้อชนิดนี้ ช่วยให้เราเข้าใจ กลไกการวิวัฒนาการ และความสัมพันธ์ ในระบบนิเวศมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ การวิจัยยังสามารถ ช่วยพัฒนากลยุทธ์ ในการอนุรักษ์สายพันธุ์ และถิ่นที่อยู่อาศัย ของพวกมัน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การจำแนกประเภททางวิทยาศาสตร์

  • ชื่อภาษาอังกฤษ : Common Mormon 
  • โดเมน : Eukaryota
  • อาณาจักร : สัตว์ในตระกูล Animalia
  • ไฟลัม : Arthropoda
  • ระดับ : Insecta
  • คำสั่ง : Lepidoptera
  • ตระกูล : วงศ์ Papilionidae
  • ประเภท : Papilio
  • สายพันธุ์ : P. polytes
  • ชื่อทวินาม : Papilio polytes

ที่มา: “Papilio polytes” [3]

การอนุรักษ์ผีเสื้อโพลิเทส

ถึงแม้ว่าผีเสื้อโพลิเทส จะไม่ได้อยู่ในกลุ่มสัตว์ ที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ แต่การสูญเสีย ถิ่นที่อยู่อาศัย และการใช้สารเคมี ในเกษตรกรรม อาจเป็นภัยคุกคาม ต่อประชากรของพวกมัน การส่งเสริมการปลูกพืช ที่เป็นอาหารของตัวหนอน เช่น มะกรูด และมะนาว และการลด การใช้สารเคมี ที่เป็นพิษ จะช่วยอนุรักษ์ ผีเสื้อชนิดนี้ ให้คงอยู่ต่อไป

สรุป ผีเสื้อโพลิเทส 

สรุป ผีเสื้อโพลิเทส เป็นตัวแทนของความหลากหลาย ทางธรรมชาติที่น่าทึ่ง ทั้งในด้านรูปลักษณ์ พฤติกรรม และความสามารถ ในการปรับตัว ต่อสิ่งแวดล้อม การศึกษาผีเสื้อชนิดนี้ ไม่เพียงแต่ช่วยเปิดโลกความรู้ เกี่ยวกับธรรมชาติ แต่ยังสร้างแรงบันดาลใจ ในการอนุรักษ์ และดูแลสิ่งแวดล้อม ให้สมดุลและยั่งยืน

ผีเสื้อโพลิเทสมีถิ่นกำเนิดในพื้นที่ใด?

ผีเสื้อโพลิเทสมีถิ่นกำเนิด ในภูมิภาคเอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งเป็นพื้นที่ ที่เต็มไปด้วย ความหลากหลายทางชีวภาพ โดยเฉพาะในประเทศไทย ที่ถือเป็นหนึ่งในแหล่งที่อยู่อาศัย ที่สำคัญของผีเสื้อชนิดนี้ พวกมันสามารถพบได้ ในป่าดิบชื้น ป่าโปร่ง และพื้นที่เกษตรกรรม ที่มีพืชอาหาร ของตัวหนอน เช่น ต้นมะกรูด และมะนาว

ทำไมเพศเมีย ของผีเสื้อโพลิเท สถึงมีการเลียนแบบผีเสื้อพิษ?

เพื่อป้องกันตัวเอง จากผู้ล่าที่หลีกเลี่ยงผีเสื้อพิษ ด้วยการเลียนแบบลวดลาย และสีสัน ที่ทำให้พวกมัน ดูเหมือนกับผีเสื้อพิษชนิดอื่น ๆ พฤติกรรมนี้ ช่วยลดความเสี่ยง ในการถูกโจมตี และเพิ่มโอกาสรอด ในธรรมชาติ

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน

แหล่งอ้างอิง