
ตำนาน แมวผี ในญี่ปุ่น เชื่อกันว่าแมว เป็นสัตว์ที่มีความลึกลับ และเกี่ยวข้อง กับพลังเหนือธรรมชาติ โดยเฉพาะแมวที่มีอายุมาก หรือได้รับการเลี้ยงดูเป็นเวลานาน เชื่อกันว่าอาจกลายเป็น โยไค (Yōkai) หรือภูตผี ที่มีพลังเวทมนตร์ได้ ซึ่งในบรรดาแมวโยไค มีสองตนที่โดดเด่นคือ บาเคเนโกะ (Bakeneko) และ เนโกะมาตะ (Nekomata)
บาเคเนโกะ Bakeneko (化け猫) แปลตรงตัวว่า “แมวแปลงร่าง” เป็นแมวที่มีพลังเวทมนตร์ และสามารถแปลงร่างเป็นมนุษย์ได้ เชื่อกันว่าแมวที่มีอายุมาก (ประมาณ 10-12 ปีขึ้นไป) หรือมีหางยาวผิดปกติ จะค่อยๆพัฒนาเป็นบาเคเนโกะ แมวโยไคที่มีพลังเวทมนตร์เหนือธรรมชาติ ซึ่งสามารถพัฒนาได้ตามอายุ และประสบการณ์ของแมวแต่ละตัว
ความสามารถพื้นฐานของบาเคเนโกะ
ตำนานเกี่ยวกับบาเคเนโกะ
หนึ่งในตำนานเล่าว่า หญิงชราคนหนึ่ง เลี้ยงแมวที่เธอรักมาก โดยไม่รู้ว่ามันได้กลายเป็นบาเคเนโกะ วันหนึ่งเธอหายตัวไป และมีหญิงสาวลึกลับ ที่ดูคล้ายเธออาศัยอยู่แทน ในที่สุด ชาวบ้านพบว่าหญิงสาวคนนั้น คือแมวของเธอที่แปลงร่างมา และในบาเคเนโกะบางตัว ยังเชื่อกันว่าสามารถฆ่าเจ้าของ แล้วปลอมตัวเป็นพวกเขาได้ [2]
บาเคเนโกะเป็นหนึ่งในตำนานแมวโยไค ที่ได้รับความนิยมในญี่ปุ่น มันมีพลังเวทมนตร์หลากหลาย ตั้งแต่การแปลงร่าง ไปจนถึงการควบคุมไฟและศพ ความเชื่อนี้ยังคงปรากฏ ในวัฒนธรรมสมัยใหม่ เช่น อนิเมะ เกม และนิยาย ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความลึกลับ และเสน่ห์ของแมว ที่อยู่คู่กับความเชื่อของคนญี่ปุ่น มานานหลายศตวรรษ
แม้ว่าเนโกะมาตะ Nekomata (猫又) จะคล้ายกับบาเคเนโกะ แต่พวกมันถือว่า มีพลังที่น่ากลัวกว่า และอาฆาตแค้นมากกว่า โดยเฉพาะแมวที่เติบโตในป่า เชื่อกันว่าแมวที่มีอายุมาก และหางของมันแยกออกเป็นสองหาง จะกลายเป็นเนโกะมาตะ พวกมันมักจะปรากฏตัว ในลักษณะของ หญิงชราลึกลับที่ดูน่ากลัว [3]
พลังของเนโกะมาตะ
เรื่องจริงของแมว ที่สามารถแปลงร่างเป็นมนุษย์ได้ แต่ต่างจากบาเคเนโกะ ตรงที่มักใช้ร่างมนุษย์ เพื่อล่อลวงเหยื่อ และควบคุมศพของมนุษย์ได้ โดยใช้เวทมนตร์ทำให้ศพ กลับมามีชีวิต (Necromancy) พวกมันสามารถสาปแช่งคนที่ทำร้าย หรือลงโทษผู้ที่ปฏิบัติต่อแมวอย่างโหดร้าย อีกทั้งยังมีพลังควบคุมไฟ และปล่อยเปลวไฟจากหางได้
มีเรื่องเล่าว่า ในสมัยเอโดะ มีเจ้าเมืองคนหนึ่งสังเกตเห็นแมวของเขา หายตัวไปบ่อยๆ และกลับมาพร้อมท่าทางแปลกๆ เมื่อสืบดู เขาพบว่าแมวของเขา ได้กลายเป็นเนโกะมาตะ และกำลังใช้เวทมนตร์ ในการปลุกศพของคนตาย เพื่อแก้แค้นผู้ที่เคยทำร้ายแมวในอดีต
อีกตำนานหนึ่งเล่าว่า หญิงชราคนหนึ่ง ที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านห่างไกล ถูกแมวของเธอสิง และค่อยๆกลายเป็นเนโกะมาตะ เธอเริ่มกินเนื้อสด และมีพฤติกรรมดุร้าย จนในที่สุด ชาวบ้านต้องจับเธอ และแมวของเธอเผาทิ้ง
ในอดีต คนญี่ปุ่นมีความเชื่อว่า แมวที่มีหางยาวสามารถกลายเป็นโยไค อย่างบาเคเนโกะ หรือเนโกะมาตะได้ โดยเฉพาะแมวที่มีอายุมาก และหางยาวมากผิดปกติ มีโอกาสพัฒนาเป็นแมวผี ที่มีพลังเหนือธรรมชาติ ซึ่งสามารถแปลงร่าง สาปแช่งมนุษย์ หรือแม้แต่ควบคุมศพได้
ผลกระทบของความเชื่อนี้ในญี่ปุ่น
คนญี่ปุ่นมักจะ ตัดหางแมวให้สั้นตั้งแต่ยังเล็ก เพื่อป้องกันไม่ให้มัน กลายเป็นโยไค และทำให้เกิดการคัดเลือก แมวพันธุ์ที่มีหางสั้นโดยธรรมชาติ เช่น Japanese Bobtail ซึ่งได้กลายเป็นแมว ประจำชาติของญี่ปุ่น ความเชื่อเหล่านี้ ทำให้ภาพของแมวที่มีหางยาว มักถูกนำเสนอในนิทานพื้นบ้าน และเรื่องสยองขวัญ
สรุป ตำนานแมวผี ในญี่ปุ่น บาเคเนโกะและเนโกะมาตะ เป็นเรื่องราวของแมว ที่มีพลังเวทมนตร์ และสามารถเปลี่ยนรูปร่างได้ ทั้งสองมีบทบาทสำคัญ ในวัฒนธรรมญี่ปุ่น โดยบาเคเนโกะมักถูกมอง ว่าเป็นแมวที่แปลงร่างเพื่อเล่นตลก หรือแก้แค้นมนุษย์ ในขณะที่เนโกะมาตะ ถือเป็นแมวที่มีพลังอาฆาต และสามารถปลุกศพได้
ในอดีต คนญี่ปุ่นเชื่อว่า หางแมวที่ยาวเกินไป มีโอกาสกลายเป็นบาเคเนโกะ ทำให้พวกเขานิยมตัดหางแมว ตั้งแต่ยังเล็ก หรือการเลี้ยงแมวด้วยความรัก และความเคารพ เชื่อว่าจะช่วยป้องกัน ไม่ให้พวกมันกลายเป็นโยไค ซึ่งบางตำนานมีการแนะนำให้บูชาแมว ด้วยของเซ่นไหว้ เพื่อทำให้บาเคเนโกะพอใจ และไม่ก่อปัญหา
ความเชื่อเกี่ยวกับแมวผี ยังคงส่งอิทธิพลต่อวัฒนธรรมญี่ปุ่น มาจนถึงปัจจุบัน และเป็นหนึ่งในตำนานโยไค ที่ได้รับความนิยมมากที่สุด แม้ว่าความเชื่อเรื่องบาเคเนโกะ และเนโกะมาตะจะลดลงไปตามกาลเวลา แต่ก็ยังคงมีอิทธิพล ในวัฒนธรรมญี่ปุ่น
ยกตัวอย่างเช่น
แม้ว่าปัจจุบันคนญี่ปุ่นจะไม่ตัดหางแมว เหมือนในอดีต แต่ความเชื่อ เกี่ยวกับแมวโยไคยังคงอยู่ และเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมญี่ปุ่น ที่สืบทอดกันมาหลายศตวรรษ